Op 17 september 2025 verscheen het rapport Over een Leven Lang Ontwikkelen in het mbo, een bundeling van bijdragen aan het symposium van de Stichting Bijzondere Leerstoelen Onderwijsrecht (SBLO). De NRTO leverde een bijdrage waarin het perspectief van de niet-rijksbekostigde aanbieders centraal stond. De kernboodschap van de NRTO in dit rapport is helder: de LLO-sector is volwassen, maar verdere ontwikkeling vraagt om effectief toezicht, een gelijk speelveld tussen publiek en privaat en beleid dat uitgaat van de behoeften van lerenden en werkgevers. Alleen zo kan Nederland de ambitie van een leven lang ontwikkelen écht waarmaken.
Volwassen en diverse LLO-sector
De NRTO benadrukt dat Leven Lang Ontwikkelen (LLO) in Nederland een volwassen sector is: jaarlijks maken 2,4 miljoen volwassenen gebruik van scholing en bijscholing, goed voor een markt van ruim €4,4 miljard. Twee derde van dit aanbod vindt plaats in het non-formele onderwijs. Daarmee leveren private opleiders al decennialang een substantiële bijdrage aan duurzame inzetbaarheid, productiviteitsgroei en het opvangen van demografische veranderingen.
Oproep tot effectief toezicht
De NRTO constateert dat er met de beleidsregel Investeren met publieke middelen in private activiteiten stappen zijn gezet, maar dat het toezicht in de praktijk nog onvoldoende effectief is. De Inspectie van het Onderwijs ziet vooral toe op doelmatigheid, terwijl de waarborgen voor een gelijk speelveld in de private markt ontbreken. De NRTO pleit daarom voor aanscherping van toezicht en toepassing van bepalingen uit de Mededingingswet op de volwasseneneducatie.
Kritisch op wettelijke taak LLO voor mbo-instellingen
Een belangrijk debatpunt in het rapport is de vraag of mbo-instellingen een wettelijke taak zouden moeten krijgen voor LLO. De NRTO ziet dit niet als noodzakelijk. Bekostigde instellingen hebben al ruim dertig jaar de mogelijkheid om onbekostigd LLO-aanbod te verzorgen, vaak in samenwerking met private aanbieders. Een nieuwe wettelijke taak zou het risico vergroten dat bestaand privaat aanbod wordt verdrongen, met verschraling van de markt als gevolg.
Diversiteit en samenwerking boven institutionele vorm
De NRTO wijst erop dat het publieke of private karakter van het aanbod niet doorslaggevend is voor deelnemers. Waar het om gaat, is de kwaliteit, diversiteit en toegankelijkheid van het aanbod. Om LLO te versterken pleit de NRTO daarom voor:
- Vraaggestuurde financiering via leerrechten voor deelnemers;
- Het stimuleren van een leercultuur in Nederland;
- Ondersteuning van mkb’ers bij scholing van hun medewerkers;
- Bevorderen van samenwerking tussen publieke en private opleiders. Goede voorbeelden worden verzameld door NRTO en Wij zijn Katapult
